برای پروژه ما چیلر را پیشنهاد می کنید یا داکت اسپلیت؟ انتخاب مناسب ترین سیستم تهویه مطبوع که در ایجاد شرایط آسایش برای ساکنین ساختمان نقش بسیار مهمی دارد، همواره از چالش هایی است که کارفرما با آن روبروست.
قیمت تمام شده، هزینه های مصرف انرژی و کیفیت فنی این سیستم ها از جمله فاکتورهایی است که در این انتخاب مورد توجه قرار می گیرند. مقایسه چیلر یا مینی چیلر با داکت اسپلیت که تجهیزات شناخته شده ای در صنعت تهویه مطبوع بحساب می آیند، می تواند ما را در شناخت شرایط مناسب برای انتخاب هریک از آن ها، آگاه سازد که در این مقاله از زویای مختلفی به آن ها پرداخته می شود.
معرفی سیستم چیلر و فن کوئل
چیلر دستگاهی است مبتنی بر سیکل تبرید تراکمی بخار یا جذبی که از طریق
سیال واسطه ای بنام مبرد، آب سرد تولید می کند. آب خروجی از چیلر با دمای 7
درجه سانتی گراد (در مصارف تهویه مطبوع) وارد ترمینال یونیت هایی بنام فن
کوئل می شود که هریک درون اتاق یا فضایی از داخل ساختمان، نصب شده اند. فن
کوئل یونیتی است که از فن دمنده و کویلی با لوله های مسی تشکیل شده است.
جریان آب خنک، درون این لوله ها به گردش درآمده و دمای جریان هوای عبوری از
روی کویل را کاهش می دهد. نهایتاً، هوای خنک شده، توسط فن به داخل اتاق
دمیده شده و به این ترتیب دمای اتاق پایین می آید.
سیستم چیلر و فن کویلسیستم تهویه مطبوع آبی (چیلر و فن کوئل)
مینی چیلر (Mini chiller) همان طور که از نامش پیداست، چیلری کوچک با ظرفیت محدود (معمولاً کمتر از 10 تن تبرید) می باشد.
داکت اسپلیت شامل دو یونیت مجزا می باشد:
یونیت خارجی (کندانسینگ یونیت) شامل کمپرسور و کندانسور
یونیت داخلی (هوارسان) شامل شیر انبساط، اواپراتور هوایی و فن دمنده
یونیت خارجی که در فضای بیرون از ساختمان نصب می شود، جریان مبرد را
متراکم کرده و پس از تقطیر (چگالش)، به سمت یونیت داخلی که درون سقف کاذب
قرار گرفته، می فرستد. مبرد با دمای پایین وارد لوله های کویل اواپراتور
شده و باعث کاهش دمای هوای عبوری می گردد. در نهایت، جریان هوای خنک خروجی
از یونیت داخلی از طریق مسیر کانال کشی شده در فضاهای مختلف داخل ساختمان
توزیع می شود.
ساختار داکت اسپلیت در مقایسه با چیلرسیستم تهویه مطبوع انبساط مستقیم (داکت اسپلیت)
برای انجام یک مقایسه عینی و قابل استناد بین چیلر یا مینی چیلر و داکت اسپلیت پروژه ای مسکونی را بعنوان نمونه در نظر گرفته و از جنبه های متفاوتی مورد بررسی قرار می دهیم. ضمن آنکه بایستی تفاوت های چیلر مرکزی و مینی چیلر، در این مطالعه منظور شوند.
با توجه به فن کوئل های انتخابی برای هر واحد، یک دستگاه مینی چیلر به ظرفیت برودتی 5 تن تبرید مناسب خواهد بود
انتخاب چیلر مرکزی
با توجه به فن کوئل های انتخابی برای کل ساختمان، یک دستگاه چیلر مرکزی به ظرفیت برودتی 35 تن تبرید جوابگو می باشد.
آنچه که می بایست در محاسبه ظرفیت برودتی چیلر مرکزی برای یک ساختمان مسکونی در نظر گرفت، این است که تمامی فن کوئل ها همزمان روشن نیستند؛ در نتیجه ظرفیت چیلر مرکزی درصدی از مجموع ظرفیت فن کوئل ها خواهد بود. البته چنین درصدی غالباً در محاسبه ظرفیت مینی چیلرها لحاظ نمی شود.
انتخاب داکت اسپلیت با توجه به بار برودتی هر فضا و از طریق کاتالوگ شرکت سازنده انجام می گیرد که برای هر واحد عبارتند از:
یک دستگاه داکت اسپلیت اینورتردار 30000BTU/h برای اتاق ها و آشپزخانه
یک دستگاه داکت اسپلیت اینورتردار 30000BTU/h برای پذیرایی و اتاق نشیمن
لازم به توضیح است که در واقع، بار برودتی واحدهای طبقه آخر به علت تابش
مستقیم آفتاب به سقف، بیشتر از سایر واحدهای ساختمان می باشد؛ لذا بایستی
دستگاه های انتخابی برای این واحدها، ظرفیت بیشتری داشته باشند. اما از
آنجا که این مقاله، صرفاً یک مقاله مقایسه ای است، بمنظور ساده سازی
محاسبات، بار برودتی تمامی واحدهای ساختمان، یکسان لحاظ شده است.
مقایسه داکت اسپلیت و چیلر از لحاظ قیمت خرید
علاوه بر ویژگی های فنیِ هریک از سیستم های برودتی و تهویه مطبوع، قیمت تمام شدۀ آنها، از جمله عوامل مهمی است که درانتخاب کارفرما تأثیر قابل توجهی دارد. لذا، در این بخش از مقاله سعی شده است که مقایسه دقیقی بین قیمت خرید سیستم های مورد نظر انجام شود. البته با توجه به وجود تفاوت قیمت در برندهای مختلف، میانگینی از قیمت برندهای رایج بازار در نظر گرفته شده است. بنابراین اعداد و ارقام، تقریبی بوده و تنها به منظور مقایسه مطرح شده اند.
قیمت هایی که جهت برآورد هزینه خرید دستگاه ها اعلام می گردد تقریبی بوده و صرفاً به منظور مقایسه، مطرح می شوند.
مقایسه و تفاوت چیلر و داکت اسپلیت از نظر قیمت دستگاهقیمت خرید داکت اسپلیت، چیلر، مینی چیلر و فن کویل ها
این چنین هزینه های خرید برای کل ساختمان به شرح ذیل است:
مقایسه چیلر با داکت اسپلیت از نظر قیمت برای کل ساختمانمقایسه قیمت خرید داکت اسپلیت، چیلر، مینی چیلر و فن کویل ها برای کل ساختمان
همانطور که مشخص می باشد، هزینه تمام شده برای خرید مینی چیلر و فن کوئل ها نزدیک به دو برابر سایر گزینه هاست و هزینه خرید چیلر مرکزی بهمراه فن کوئل ها در مقایسه با داکت اسپلیت ها تقریباً برابر است.
توجه: پیش از این، تنها مزیت مینی چیلرها و داکت اسپلیت ها نسبت به چیلر مرکزی، مستقل بودن این سیستم ها بود. به این معنا که هزینه برق مصرفیِ هر واحد مستقل از سایر واحدهای ساختمان محاسبه شده و ساکنین، دقیقاً با توجه به میزان مصرفی که از سیستم سرمایشی دارند، پول برق را می پردازند. اما، امروزه ابزاری به اسم اندازه گیر انرژی (Energy meter) این امکان را فراهم کرده است که با وجود بکارگیری چیلر مرکزی بتوان سهم برق مصرفی هر واحد از چیلر را جداگانه محاسبه نمود.
مقایسه داکت اسپلیت و چیلر از لحاظ برق مصرفی
برق مصرفی سیستم های برودتی و تهویه مطبوع از دیگر عوامل تأثیرگذار در
انتخاب هریک از آنها می باشد. میزان مصرف برق داکت اسپلیت، چیلر، مینی چیلر
و فن کوئل های انتخابی در این مقاله را با توجه به کاتالوگ شرکت های
سازنده، بررسی کرده ایم که البته در برندهای مختلف می تواند تا حدودی
متفاوت باشد.
مقایسه مصرف برق چیلر و داکت اسپلیتبرق مصرفی داکت اسپلیت، چیلر، مینی چیلر و فن کویل ها
مصرف برق اعلام شده برای داکت اسپلیت اینورتردار 30000BTU/h، برگرفته از کاتالوگ برند Zaneti می باشد؛ بنابراین میزان برق مصرفی داکت اسپلیت می تواند در برخی از برندهای دیگر کمتر یا بیشتر باشد.
این چنین برق مصرفی کل ساختمان به شرح ذیل است:
مقایسه و تفاوت چیلر با داکت اسپلیت در میزان برق مصرفیمقایسه مصرف برق چیلر مرکزی، مینی چیلر و داکت اسپلیت در کل ساختمان
با فرض 14 ساعت در شبانه روز فعال بودن سیستم های سرمایشی (در حالت تمام
بار) و مبلغ میانگین 1000 ریال هزینه به ازای هر کیلووات – ساعت برق
مصرفی، داریم:
مقایسه و تفاوت مصرف داکت اسپلیت با چیلر در هزینه برق
مصرفی در کل ساختمانمقایسه هزینه ماهانه برق مصرفی مینی چیلر، چیلر مرکزی و
داکت اسپلیت در کل ساختمان
همانطور که بنظر می رسد، مصرف برق مینی چیلرها، بمراتب بالاتر از چیلر مرکزی و داکت اسپلیت ها می باشد. اما، در رابطه با جدول فوق می بایست دو نکتۀ مهم را در نظر داشت:
1- هزینۀ مصرف برق داکت اسپلیت در مقایسه با چیلر و فن کویل در شرایطی برابر است که فرض کنیم چیلر در تمامِ این 14 ساعت، تمام بار (Full load) کار می کند. در حالی که عملاً در بسیاری از ساعات کارکرد چیلر، تمامی کمپرسورها روشن نیستند. بنابراین، در واقع هزینۀ برق مصرفیِ چیلر و فن کویل برای هر واحد، حداقل بین 30 تا 40 درصد کمتر از داکت اسپلیت است.
2- اگر مینی چیلر، دو کمپرسوره باشد به دلایلی که در بند قبل نیز گفته شد، مصرف برق مینی چیلر عملاً کمتر از عدد درج شده در جدول فوق بوده و تنها 10 الی 20 درصد بیشتر از داکت اسپلیت می باشد.
با توجه به اینکه در تمام 14 ساعت نیاز ساختمان به سرمایش، بار برودتی به یک میزان نبوده و نوساناتی خواهد داشت، استفاده از کمپرسورهای اینورتردار تا حدودی در مقدار کاهش مصرف برق مؤثر می باشد.
مقایسه سایر ویژگی های چیلر و داکت اسپلیت
در سیستم داکت اسپلیت، امکان کنترل مستقل دما در اتاق یا فضاهای
مختلف ساختمان وجود ندارد؛ چراکه تمامی فضاها از هوای خروجی یک یونیت مشترک
تغذیه می شوند. بنابراین نمی توان در هر اتاق یا فضایی به دمای متفاوتی
دست یافت. در شرایطی که با وجود فن کویل ها این امکان وجود دارد که دمای هر
فضایی را متناسب با کاربری و نیاز افراد ساکن در آن فضا کنترل نمود. البته
این در حالی است که در صورت استفاده از داکت اسپلیت میتوان به کمک سیستم
VAV (دمپرهای موتوردار) با تغییر حجم هوای ورودی به هر فضا، کنترل دمای
جداگانه ای اعمال کرد. هرچند که به نظر می رسد، قیمت تمام شدۀ چنین
سیستمی خیلی مقرون به صرفه نباشد.
در واحدی از یک ساختمان که متراژ
زیادی دارد، بکارگیری تنها یک دستگاه داکت اسپلیت جوابگوی نیاز آنجا نخواهد
بود و این در شرایطی است که با اضافه شدن یونیت داخلی دوم، بایستی یونیت
خارجی دیگری نیز تعبیه شود. با در نظر گرفتن این موضوع که می بایست حداکثر
فاصله بین یونیت داخلی و خارجی (به دلیل جلوگیری از افت فشار زیاد جریان
مبرد و کاهش راندمان دستگاه) رعایت شود، پیش بینی فضایی برای نصب یونیت
خارجی، محدودیت هایی را برای اجرای داکت اسپلیت به دنبال دارد. بخصوص در
ساختمان هایی که تعداد واحدشان زیاد باشد. محدودیت هایی که در صورت استفاده
از کولر گازی (اسپلیت) به مراتب بیشتر هم خواهد شد. اما با وجود یک سیستم
مرکزی مثل چیلر بهمراه فن کویل ها، اساساً چنین محدودیتی وجود نخواهد داشت.
صدای تولیدی داکت اسپلیت ها به مراتب از فن کویل ها (بخصوص فن کویل های
سقفی توکار) بیشتر است؛ چراکه در داکت اسپلیت برای توزیع بهتر هوا در
فضاهای مختلف از فن قوی تری استفاده می شود. در نتیجه صدای بیشتری تولید می
گردد. در نتیجه صدای بیشتری تولید می گردد. البته فن کویل های کانالی
پرفشار نیز به دلیل مشابه، صدای کارکرد زیادی دارند.
مبرد اغلب داکت
اسپلیت های موجود در بازار، R410A، R22 و R507A می باشد. مبردهایی که فشار
کاری بالایی دارند (مخصوصاً R410A) و نمی توانند انتخاب مناسبی برای مناطق
گرمسیری باشند. در حالی که در چیلرها یا مینی چیلرها، این امکان وجود دارد
که بتوان از مبرد کم فشاری بنام R134a استفاده نمود؛ در نتیجه دستگاه می
تواند بدون هیچ توقفی، در گرمترین شرایط اقلیمی کار کند.
کولر گازی (اسپلیت) که یکی از رایج ترین سیستم های HVAC برای ساختمان های مسکونی، اداری و تا حدودی تجاری به شمار می رود، سال های زیادی است که در کشور مورد توجه خریداران قرار گرفته است. بواسطه آن که این سیستم از دو یونیت جداگانه تشکیل شده است، آن را اسپلیت (Split) به معنای دو پارچه نیز می نامند.
یونیت خارجی (کندانسینگ یونیت شامل کمپرسور و کندانسور) که در محیط آزاد خارج از ساختمان نصب می شود و یونیت داخلی (هوارسان شامل شیر انبساط، اواپراتور هوایی و فن دمنده) که داخل ساختمان و عمدتاً بر روی دیوار تعبیه می گردد.
نوع دیگری از یونیت های داخلی کولر گازی وجود دارد که به شکل ایستاده و در ظرفیت های بالاتری طراحی و تولید می شوند
سیکل کاری اسپلیت ها همان سیکل تبرید تراکمی است. در این سیستم مایع مبرد حاصل از چگالش در یونیت خارجی از طریق خط لوله مسی به سمت یونیت داخلی هدایت شده و پس از عبور از شیر انبساط وارد کویل سرمایش DX (اواپراتور هوایی) می شود. از سوی دیگر، جریان هوای اتاق وارد یونیت داخلی شده و از روی کویل عبور می کند. سپس بعد از کاهش دما مجدداً درون فضای اتاق دمیده می شود.
کولر گازی یا اسپلیت و اجزای آنساختار سیستم کولر گازی (اسپلیت)
این در شرایطی است که برای تأمین هوای گرم مورد نیاز توسط کولر گازی از شیوه معکوس کردن جهت گردش جریان مبرد در سیکل کاری (هیت پمپ) استفاده می شود. چنانکه جریان بخار داغ خروجی از کمپرسور را به جای عبور از کندانسور، وارد اواپراتور (کویل DX یونیت داخلی) کرده تا منجر به افزایش دمای هوای عبوری از روی کویل گردد.
کولر گازی (اسپلیت) بر اساس نحوه کنترل ظرفیت کمپرسور (کنترل دور) در دو نوع مختلف به بازار عرضه می شود:
کولر گازی معمولی (دور ثابت)
کولر گازی اینورتر دار (دور متغیر)
در نوع معمولی، بعد از آن که دمای اتاق تا نقطه تعریف شده توسط کاربر (Set Point) کاهش یافت، با توجه به سیگنال ارسالی به وسیله ترموستات، کمپرسور خاموش شده و مجدداً با گرم شدن هوای اتاق، روشن می گردد. در حالی که در نوع اینورتردار کولرهای گازی، تا زمانی که فن های دمنده در حال کار هستند (کولر روشن است)، کمپرسور خاموش نمی شود، بلکه دور آن تا مادامی که دمای اتاق بالا نرفته، به حداقل می رسد. این چنین تعداد دفعات خاموش و روشن شدن کمپرسور به مراتب کمتر شده که علاوه بر کاهش مصرف برق، باعث افزایش طول عمر کمپرسور و کاهش صدای کارکرد یونیت خارجی نیز خواهد شد. به همین علت، کولرهای گازی اینورتردار با قیمت بالاتری در بازار به فروش می رسند.
مزایا و معایب کولر گازی
با توجه به تنوع بسیار سیستم های HVAC امروزی، مناسب ترین انتخاب برای هر پروژه، منوط به شناخت کامل نحوه عملکرد این سیستم ها و ویژگی های آنها نیز می باشد. لذا مزایا و معایب کولر گازی را می توان در مقایسه با سایر سیستم های مشابه (داکت اسپلیت / VRF / ترکیب مینی چیلر و فن کویل / ترکیب چیلر مرکزی و فن کویل) مورد بررسی و ارزیابی قرار داد:
مزایای کولر گازی:
بر خلاف سیستم های داکت اسپلیت، امکان کنترل مستقل دما در اتاق یا
فضاهای مختلف ساختمان وجود دارد. به طوری که به ازای تعداد یونیت های داخلی
نصب شده در ساختمان، می توان شرایط دمایی متفاوتی را متناسب با سلیقه و
نیاز افراد ایجاد نمود. همان طور که در صورت استفاده از سیستم VRF و یا فن
کویل نیز چنین شرایطی فراهم می باشد.
کولر گازی سیستم سرمایش و
گرمایش مستقلی را (مانند کولر آبی و پکیج آب گرم) به لحاظ کنترل مصرف برای
هریک از واحدهای ساختمان ایجاد می کند. در حالی که در صورت استفاده از
سیستم هایی مانند چیلر مرکزی، VRF و دیگ آب گرم، چنین امکانی وجود نخواهد
داشت.
در ساختمان هایی با متراژ بالا، استفاده از یک یا دو یونیت داخلی جوابگوی نیاز ساختمان نخواهد بود و این در شرایطی است که با اضافه شدن یونیت های داخلی دیگر، ناگزیر بایستی یونیت های خارجی دیگری نیز پیش بینی شوند.
از طرفی با توجه به اینکه حداکثر فاصله بین یونیت داخلی و خارجی (به دلیل جلوگیری از افت فشار زیاد جریان مبرد و کاهش راندمان دستگاه) می بایست رعایت شود، بکار گیری یونیت های خارجی دیگر در فاصله ای مناسب، آن هم در فضای عمدتاً محدود خارج از ساختمان، اجرای چنین سیستمی را در ساختمان های بزرگ با مشکل مواجه می کند.
ضمن آنکه ممکن است ظاهر ناخوشایندی را برای ساختمان نیز ایجاد نماید. در حالی که در سیستم های مرکزی مانند چیلر و تا حدودی VRF اساساً چنین محدودیتی وجود نخواهد داشت.
استفاده از کمپرسور در کولر گازی (به شیوه هیت پمپ) برای ایجاد
گرمایش در فصل سرما (مانند VRF و داکت اسپلیت هایی که کویل گرمایش ندارند)،
به منزله مصرف برق قابل توجهی خواهد بود و این در حالی است که سیستم های
رایج گرمایشی (رادیاتور) با مصرف گاز شهری، انرژی مورد نیاز خود را جهت
تولید آب گرم، تأمین می کنند.
لذا به علت هزینه های بیشتر مصرف برق در ایران، بکارگیری سیستم هایی همچون کولر گازی مقرون به صرفه نمی باشد. بخصوص آنکه با توجه به کیفیت پایین گرمایش تولیدشده در سیستم های هیت پمپی، اغلب در صورت استفاده از کولر گازی، به ویژه در اقلیم هایی که گرمسیر نیستند و زمستان سردی دارند، بایستی از سیستم هایی جانبی مانند رادیاتور یا گرمایش از کف نیز بهره گرفت.
نسبت به داکت اسپلیت (با ظرفیت مشابه) مصرف برق بیشتری دارد.
بواسطه عدم امکان استفاده از هوای تازه در کولر گازی، شرایط
برای تهویه و ایجاد فشار مثبت در داخل ساختمان فراهم نخواهد بود. در حالی
که شرایط بهره برداری از چنین قابلیتی، در سیستم های دیگر، بخصوص داکت
اسپلیت وجود خواهد داشت.
دستگاه هواساز یکی از پرمصرف ترین دستگاه های صنعت HVAC بشمار می رود که می تواند نیازهای متعددی را در این زمینه برآورده سازد؛ لذا، گستره وسیعی از کاربردها را پوشش می دهد و به همین علت است که تنوع بسیاری در طراحی آن وجود دارد.
اما بطور کلی می توان گفت، استفاده از دستگاه هواساز برای فضاهایی رایج است که مساحت زیاد و یکپارچه ای داشته و یا به حجم قابل توجهی هوای تازه نیاز دارند. با توجه به اینکه هواسازها غالباً بعنوان یک دستگاه مرکزی بکار گرفته می شوند، نمی توانند برای فضاهای تفکیک شده ای مثل واحدهای مسکونی و اداری یا مغازه های یک مرکز تجاری که نیاز به کنترل مستقلی دارند، انتخاب مناسبی باشند.
فقط دستگاه هواساز است که می تواند علاوه بر تهویه و تأمین هوایی با دمای مناسب، هوای تمیز و با رطوبت مورد نیاز را برای هر فضایی ایجاد کند.
از جمله کاربردهای هواساز ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
بیمارستان ها و مراکز درمانی
اتاق های تمیز
تالارهای پذیرایی و رستوران ها
دانشگاه ها و مراکز آموزشی
کارخانه و کارگاه های صنعتی
فضای مشاع پاساژها (راهروها)
فضای مشاع هتل ها و مراکز تفریحی
سالن ها و باشگاه های ورزشی
فروشگاه ها و مراکز خرید زنجیره ای
سالن های سمینار و اجتماعات
نمایشگاه ها
انتخاب هواساز بر مبنای ظرفیت هوادهی آن انجام می شود. اما می بایست توجه داشت که محاسبه ظرفیت هوادهی لازم، بستگی به کاربرد هواساز دارد. اینکه هواساز برای تأمین نیاز سرمایشی و گرمایشیِ پروژه بکار می رود یا هدف از بکارگیری هواساز صرفاً تغذیه هوای تازه می باشد. بنابراین محاسبه ظرفیت هوادهی هواساز را در دو حالت می توان بررسی کرد:
1- محاسبه ظرفیت هوادهی هواساز جهت تأمین نیاز سرمایشی و گرمایشیِ پروژه:
ابتدا کافی است بار برودتی و گرمایی پروژه براورد شود. سپس با توجه به روابط زیر می توان حجم هوادهی مورد نیاز را محاسبه نمود:
فرمول محاسبه بار برودتی دستگاه هواساز
اختلاف آنتالپی را می توان به کمک نمودارهای سایکرومتریک به دست آورد.
بنابراین، با توجه به این دو رابطه، دو عدد برای ظرفیت هوادهی هواساز حاصل می شود که قاعدتاً عددِ بزرگتر، مبنای انتخاب هواساز قرار خواهد گرفت.
در شرایطی که ارتفاع محل پروژه نسبت به سطح دریا زیاد باشد، بایستی عددی
را به عنوان ضریب تصحیح در طرف دوم روابط فوق ضرب نمود. به این علت که
هرچه از سطح دریا فاصله بگیریم، چگالی هوا کاهش می یابد. چنانکه تقریباً به
ازای هر 2500ft ارتفاع 3% چگالی هوا کم شده و بایستی ضریب تصحیحی معادل
0.97 را در نظر بگیریم
2- محاسبه ظرفیت هوادهی هواساز، صرفاً جهت تأمین نیاز پروژه به هوای تازه:
استانداردهایی وجود دارند (از جمله مقررات ملی ساختمان – مبحث چهاردهم) که مشخص می کند هر فضا با توجه به نوع کاربریِ خود به چه میزان هوای تازه نیاز دارد. معیاری که بر مبنای تعداد نفرات، متراژ پروژه و یا تعداد دفعات تعویض هوا مطرح می گردد. بعنوان مثال در یک کلاس درس به ازای هر نفر 15cfm و در راهروی دانشگاه به ازای هر فوت مربع مساحت کف 0.06cfm هوای تازه لازم خواهد بود. به این ترتیب کل حجم هوای تازۀ مورد نیاز که ظرفیت هوادهی هواساز خواهد بود، محاسبه می شود.
در بسیاری از موارد، دستگاه هواساز برای هر دو منظور، یعنی هم سرمایش و گرمایشِ پروژه و هم تأمین هوای تازۀ مورد نیاز بکار می رود. در این صورت جهت محاسبه ظرفیت هوادهی هواساز، کافی است مطابق دو روش فوق عمل کرده و حجم هوادهیِ لازم را به دست آوریم. سپس با مقایسه نتایج، عددِ بیشتر را به عنوان ظرفیت هواساز در نظر می گیریم
محاسبه ظرفیت کویل های سرمایشی و گرمایشیِ هواساز نیز به کمک همان دو
رابطه اول محاسبه می شود، با این تفاوت که “دلتا اچ” اختلاف آنتالپی کل
بین هوای ورودی و خروجیِ کویل سرمایشی و “دلتا تی” اختلاف دمای بین هوای
ورودی و خروجیِ کویل گرمایشی می باشد.
محاسبه ظرفیت کویل های سرمایشی و گرمایشی دستگاه هواسازمحاسبه ظرفیت کویل های سرمایشی و گرمایشی دستگاه هواساز
در این محاسبات نیز می بایست ضریب تصحیحِ ناشی از ارتفاعِ محل پروژه لحاظ گردد.
دستگاه هواساز یا هوارسان بسته به کاربری و الزامات فضای پروژه، از بخش های متنوع و متفاوتی تشکیل شده است. مؤلفه های اصلی و ثابت آن عبارتند از:
فیلتر هواساز (Filter)
کویل های سرمایش/ گرمایش (Cooling \ Heating Coil) در هواساز
فن دمنده هواساز (Supply Fan)
انواع فیلتر هواساز
فیلتراسیون هوا به لحاظ حفظ سلامتی افراد و نیز تأمین شرایط لازم برای فعالیت های حساس و دقیقی مثل کالیبراسیون ابزاری خاص و پروسه های آزمایشگاهی ویژه، از اهمیت بالایی برخوردار است. لذا آگاهی از انواع فیلترها و انتخاب درست آنها، از مهم ترین مراحل طراحی و ساخت هواساز یا هوارسان به حساب می آید.
فیلترها با توجه به مواد تشکیل دهنده، تکنولوژی ساخت و توانایی حذف آلاینده های مختلفی که در جریان هوا وجود دارند، در انواع و اقسام متفاوتی تولید و عرضه می شوند. هریک از انواع فیلترها تحت استانداردهای مشخصی، آزمایش شده و طبقه بندی می گردند.
دو مورد از معروف ترین استاندارد ها عبارت اند از:
استاندارد آمریکایی ASHRAE
(مخفف عبارت American Society of Heating, Refrigeration and Air-Conditioning Engineers)
EUROVENT دیگر استانداردی است که به وسیـله آن در سرتاسر قاره اروپا، کلیه فیلتـرهای هـوا، با کد گذاری EU کلاس بندی شده و به بـازار عرضه می گردند.
چرا فیلترها در دستگاه هواساز طبقه بندی شده اند؟
دلیل طبقه بندی فیلترها در این استاندارد و کلاس های بخصوص، تعیین مقدار عددی مشخصه های یک فیلتر هوا در میزان جمع آوری ذرات معلق، افت فشار ایجاد شده و امثال آن می باشد.
لازم به ذکر است که تفـاوت در نوع نام گذاری و کلاس بندی های مختلف فیلترهای هوا، تفاوتی در شکل ظاهری و همچنین عملکرد دو فیلتر مشابه از دو کشـور یا دو قاره متفاوت نخواهد داشت. به طور مثال ممکن است فیلتر کیسه ای در آمریکا با نامی خاص و همان فیلتر با همان ویـژگی و همان راندمـان در اروپـا با نامی دیگر، کد گذاری و طبقه بندی شده باشد. با توجه به میزان آلودگی هوای محل پروژه و حساسیت و الزامات موجود در استفاده از هوای تمیز، نوع و تعداد بسترهای فیلتر هواساز تعریف می شوند.
در دستگاه های هواساز (هوارسان) فیلترهای مختلف با کاربرد های متفاوتی وجود دارند :
پیش فیلتر فلزی
پیش فیلتر الیاف شیشه ای (فایبرگلاس)
پیش فیلتر پلیتد (پانل)
فیلتر کیسه ای
فیلتر هپا
فیلتر اولپا
پیش فیلترها در دستگاه هواسازپیش فیلترها در دستگاه هواساز
فیلترها در دستگاه هواسازفیلترها در دستگاه هواساز
منظور از میزان حساسیت فیلتراسیون، حداقل اندازه ذراتی است که فیلتر می تواند از عبور آن جلوگیری کند.
پیشنهاد مطالعه: بررسی فنی و عملکرد دستگاه زنت
2. کویل های سرمایش/ گرمایش (Cooling \ Heating Coil) در هواساز
دستگاه های هواساز جهت تأمین نیاز سرمایش و گرمایش فضای پروژه، دمای هوای عبوری را تغییر می دهند. این فرایند به کمک مبدل هایی به نام کویل که در مسیر جریان هوا قرار می گیرند، صورت می پذیرد. لازم به ذکر است که از کویل های سرمایش به عنوان رطوبت گیر (از طریق کاهش دمای هوا تا کمتر از دمای نقطه شبنم آن) نیز می توان استفاده نمود.
بسته به شرایط پروژه، کویل های هواساز یا هوارسان به دو صورت طراحی و ساخته می شوند:
کویل هواساز مستقیم (Direct)
کویل هواساز غیر مستقیم (Indirect)
کویل سرمایش/ گرمایش مستقیم:
کویل هایی هستند که مستقیماً از جریان سرد مبرد (DX Coil) برای سرمایش و
از گازهای حاصل از احتراق سوخت (Fired Heater Coil) برای گرمایش بهره می
گیرند. پمپ های حرارتی (Heat Pumps) نیز به این شکل می توانند جهت سرمایش
و گرمایش مستقیم در هواسازها به کار روند. نوع دیگر کویل های گرمایش،
هیترهای برقی (Electrical Heater) هستند که با عبور جریان برق از المنت
های تعبیه شده در آن، انرژی الکتریکی را به انرژی گرمایی تبدیل می کنند.
انواع کویل های سرمایش و گرمایش در دستگاه هواسازانواع کویل های سرمایش / گرمایش مستقیم و کاربرد آن در هواسازها
کویل سرمایش/ گرمایش غیر مستقیم:
کویل هایی هستند که از جریان آب سرد تولیدی چیلر با دمای 7 درجه سانتی
گراد برای سرمایش و از جریان آب گرم تولیدی دیگ با دمای 82 درجه سانتی گراد
برای گرمایش استفاده می کنند. از بخار آب گرم نیز می توان در کویل های
گرمایش غیرمستقیم بهره گرفت.
کویل سرمایش | گرمایش غیر مستقیمکویل آبی و کاربرد آن در دستگاه هواساز
پیشنهاد مطالعه : بررسی فنی و کاربرد روفتاپ پکیج
3. فن دمنده (Supply Fan) در دستگاه هواساز
بر مبنای حجم هوادهی مورد نیاز (Flow Rate) و مجموع افت فشار استاتیکی ناشی از خود هواساز و پرمقاوم ترین مسیر کانال (Total Static Pressure) فن دمنده مناسب برای سیستم انتخاب می شود. در واقع فن دمنده با ایجاد اختلاف فشار مناسب (مانند پمپ) هوای تأمین شده در هواساز را به گردش درآورده و به کانال های توزیع هوا انتقال می دهد.
با توجه به اینکه فن، اصلی ترین مصرف کننده برق در دستگاه هواساز بوده و تأثیر مستقیمی روی کارایی آن دارد، علاوه بر هوادهی با دبی و فشار کافی، بایستی اتلاف انرژی کمی نیز داشته باشد. لذا، معمولاً انتخاب فن به کمک نرم افزارهای تخصصی و ارائه شده توسط برند تولید کننده انجام می گیرد.
انواع فن هایی که در دستگاه هواساز به کار گرفته می شوند:
فن سانتریفیوژ: فن هایی که با چرخش پره های آن، هوا به موازات محور پروانه (Impeller) وارد فن شده و با حرکت شعاعی (بواسطه نیروی گریز از مرکز) در جهت عمود بر محور تخلیه می شود. فن های سانتریفیوژ بر اساس معیارهای مختلفی تقسیم بندی می شوند:
دسته بندی فن سانتریفیوژ در دستگاه هواسازدسته بندی فن سانتریفیوژ در دستگاه هواساز
شکل پره های پروانه برای هوادهی با فشار زیاد (غالباً بالاتر از
2in.wg) از نوع بکوارد بوده و معمولاً به علت حجم بالای هوادهی مورد نیاز
در هواساز، نوع دوطرف مکش فن های سانتریفیوژ استفاده بیشتری دارد. بعلاوه،
بسته به شرایط کاری هواساز، یکی از انواع اتصال تسمه ای و مستقیم برای
راه اندازی پروانه در نظر گرفته می شود.
اتصال فن سانتریفیوژ در دستگاه هواسازانواع فن سانتریفیوژ و کاربرد آن در دستگاه هواساز
فن پلاگ: فن هایی که به مانند نوع سانتریفیوژ با کمک نیروی گریز از مرکز، باعث گردش هوا در مسیر انتقال می شوند. با این تفاوت که هوا از یکطرف وارد شده و پس از حرکت شعاعی، به اطراف پرتاپ می گردد. اساساً نیاز به راندمان بیشتر و پیشرفت تکنولوژی، منجر به معرفی فن های پلاگ به عنوان جایگزینی برای فن های سانتریفیوژ شده است. پروانه این فن ها که با اتصال مستقیم به الکتروموتور کار می کنند، عمدتاً دارای پره هایی به شکل بکوارد می باشند.
فن پلاگ در دستگاه هواساز فن پلاگ و کاربرد آن در دستگاه هواساز
سایر اجزای دستگاه هواساز
اجزای دیگری که بنا به شرایط، امکان اضافه شدن آنها به دستگاه هواساز وجود دارد، عبارتند از:
جعبه اختلاط (Mixing Box): فضایی جهت اختلاط هوای تازه و هوای برگشت (به منظور استفاده از انرژی هوای برگشتی)
رطوبت زن (Humidifier): سیستمی جهت افزایش رطوبت جریان هوا شامل انواع
تبخیری (Evaporative) بخارساز (Vaporizer) مه پاش (Spray Mist) و
اولتراسونیک (Ultrasonic)
رطوبت گیر (Dehumidifier): سیستمی جهت
کاهش رطوبت جریان هوا شامل انواع چگالش حرارتی (Thermal Condensation) خشک
کن (Desiccant) و پاشش آب سرد (Spray cold water)
فن برگشت (Return Fan): فنی جهت به گردش درآوردن هوای برگشت (در پروژه هایی با مسیر برگشت طولانی)
بازیاب حرارت (Heat Recovery): سیستمی جهت بکارگیری انرژی هوای خروجی
(Exhaust) از فضای پروژه، بدون اختلاط با هوای تازه شامل انواع مبدل حرارتی
صفحه ای (Plate Heat Exchanger) ، چرخ حرارتی (Thermal Wheel)، سیکل
ترکیبی (Combined Cycle) و لوله گرمایی (Heat Pipe)
انواع دستگاه هواساز
انواع هواسازها را می توان بر اساس معیارهای مختلفی دسته بندی نمود که مهمترین آنها عبارتند از:
دسته بندی انواع دستگاه هواسازدسته بندی انواع هواساز
1- انواع دستگاه هواساز بر اساس کاربرد
دستگاه های هواساز بر اساس کاربرد و نوع پروژه به سه دسته معمولی یا
نرمال، هواسازهای هایژنیک یا بیمارستانی و سیستم هواساز سقفی تقسیم بندی می
شوند که در ادمه کارشناسان تهویه نگار هر کدام و کاربردهای ان را توضیح
داده اند.
هواسازهای معمولی (Normal)
هواسازهایی که استراکچری معمولی و بدنه ای از جنس گالوانیزه دارند و
عمدتاً از اجزای اصلی، شامل یک یا نهایتاً دو بسترِ فیلتراسیون، کویل
سرمایش / گرمایش و فن دمنده تشکیل شده اند و غالباً در آنها برای تأمین
هوای رفت (هوای خروجی از هواساز)، علاوه بر هوای تازه (هوای محیط بیرون) از
هوای برگشت (هوای داخل ساختمان) نیز بمنظور کاهش مصرف انرژی استفاده می
شود. در واقع، این نوع هواسازها برای هر فضایی که نیاز به هوای خیلی تمیزی
ندارند، بکار گرفته می شوند. تالارهای پذیرایی، دانشگاه ها، سالن های ورزشی
و مراکز خرید زنجیره ای، از نمونه کاربری هایی هستند که در آنها می توان
از هواسازهای معمولی استفاده نمود.
دستگاه هواساز معمولیهواساز معمولی
امکان بکارگیریِ سیستم های بازیافت حرارت، رطوبت زنی و یا رطوبت گیری در این نوع هواسازها نیز وجود دارد.
دستگاه هواساز هایژنیک (Hygienic):
هواسازهایی با الزامات ویژه در طراحی و ساخت که می توانند هوای کاملاً استریل و تمیزی (عاری از گرد و غبار، ذرات معلق و مواد آلاینده) را برای فضاهایی مانند بیمارستان ها، آزمایشگاه های ابزار دقیق و اتاق های تمیز (Clean rooms) تأمین کنند. از جمله این الزمات، استفاده از پروفیل های ترمال بریک در تولید فریم دستگاه، ساخت جداره داخلی بدنه از ورق استیل و با گوشه های منحنی، استفاده از فن های بدون پولی و تسمه و استفاده از فیلترهای بیشتر و حساس تر می باشد.
پیشنهاد مطالعه:
بررسی فنی جامع و شناخت انواع هواساز هایژنیک (هواساز بیمارستانی و اتاق تمیز)
دستگاه هواساز هایژنیک یا بیمارستانیهواساز هایژنیک
در هواسازهای هایژنیک، می بایست تنها از هوای تازه برای هوادهی دستگاه استفاده نمود؛ بنابراین در این نوع هواسازها، جهت بهره بردن از انرژی هوای خروجی از ساختمان، فقط می توان از سیستم بازیافت حرارت استفاده نمود.
دستگاه هواساز سقفی توکار (Concealed ceiling):
در واقع نوعی دستگاه هواساز معمولی با ظرفیت هوادهی نسبتاً پایین است که
در سقف کاذب و داخل ساختمان قرار می گیرد. قاعدتاً با توجه به محدودیت
فضای موجود در سقف کاذب، می بایست حتی المقدور ابعاد هواساز، کوچک در نظر
گرفته شود؛ بنابراین معمولاً امکان بکارگیری آیتم های مختلف در چنین
هواسازهایی وجود ندارد و دستگاه از یک لایه پیش فیلتر فلزی، کویل مشترک
سرمایش و گرمایش و فن دمنده تشکیل شده است. به بیان ساده تر هواسازهای سقفی
توکار همان ساختار فن کویل های کانالی را دارند، با این تفاوت که قادرند
هوای بیشتر و با فشار بالاتری را تأمین کنند. از چنین هواسازهایی می توان
در رستوران ها، فروشگاه ها و فضاهای مشابه دیگری که در آنها فضای سقف کاذب
مناسب بوده و حجم هوادهی مورد نیاز چندان زیاد نیست (کمتر از 10000cfm)،
استفاده نمود.
دستگاه هواساز سقفی تو کارهواساز سقفی تو کار
از جمله دلایل استفاده از هواسازهای سقفی توکار، نبود فضای نصب دستگاه در پشت بام، عدم امکان کانال کشی در خارج از ساختمان و قیمت مناسب تر آنها در مقایسه با هواسازهای معمولی می باشد. البته بایستی این نکته را در نظر داشت که صدای کارکرد این نوع هواسازها در داخل ساختمان بیشتر احساس می شود. هواسازهای سقفی توکار را هواسازهای آپارتمانی نیز می نامند.
2- انواع دستگاه هواساز بر اساس نوع کنترل جریان هوا
دستگاه های هواساز بر مینای نوع کنترل جریان هوا به دو دسته حجم ثابت و
حجم متغیر دسته بندی می شوند که هر کدام را در ادامه توضیح داده ایم
هواسازهای با حجم هوادهی ثابت (Constant Air Volume):
در این نوع هواسازها (CAV)، همواره نرخ جریان هوای خروجی از دستگاه، ثابت می باشد و تغییر دمای فضای داخل ساختمان، با تغییر دمای هوای خروجی از هواساز میسر می گردد. چنانکه با کم و زیاد کردن دِبی آب عبوری از کویل سرمایش / گرمایش (بوسیله شیر سه راهه برقی) دمای هوای خروجی از کویل تغییر می کند.
چنانچه در فصل سرما، نیاز به ایجاد دماهای متفاوتی در زون های مختلف
ساختمان باشد، می توان با استفاده از کویل های بازگرمایش در مسیر کانال
اصلی هر زون و عبور آب گرم از درون لوله های آن، به دمای مورد نظر در آن
زون دست یافت. امکان استفاده از هیتر الکتریکی نیز بجای کویل آبگرم وجود
دارد.
دیاگرام شماتیک دستگاه هواساز حجم ثابتدیاگرام شماتیک هواسازهای CAV
شیر سه راهه برقی از یک بدنه و یک موتور برقی تشکیل شده است. کنترلر هواساز با توجه به مقایسه دمای هوای اتاق با دمای مورد نظر (Set point)، به موتور شیر سه راهه فرمان داده و مسیر آب عبوری از کویل سرمایش یا گرمایش را (معمولاً به صورت تدریجی) کم و زیاد می کند.
استفاده از شیر سه راهه برقی در دستگاه هواساز با حجم ثابتاستفاده از شیر سه راهه برقی در هواسازهای CAV
هواسازهای با حجم هوادهی متغیر (Variable Air Volume):
در چنین هواسازهایی (VAV)، این دمای هوای خروجی از هواساز است که ثابت می ماند و با تغییر حجم هوادهی دستگاه، دمای داخل ساختمان تنظیم می شود. به این ترتیب که با تغییر سرعت چرخش فن (بوسیله اینورتر) دِبی هوای ارسالی توسط فن، کم و زیاد می شود.
در صورت نیاز به ایجاد دماهای متفاوت در زون های مختلف ساختمان، می
توان با استفاده از باکس های VAV در مسیر کانال اصلی هر زون، حجم هوادهی آن
زون را متناسب با دمای مورد نظر تغییر داد. باکس های VAV مجهز به دمپرهایی
هستند که به صورت اتوماتیک و با توجه به دمای تنظیم شده در زون مربوطه،
حجم هوای عبوری را تغییر می دهند.
دیاگرام شماتیک دستگاه هواساز حجم متغیردیاگرام شماتیک هواسازهای VAV
اینورتر می تواند با تغییر فرکانس کاری الکتروموتور، دور آن و در نتیجه سرعت چرخش فن را تغییر دهد. به این ترتیب کنترلر هواساز با توجه به مقایسه دمای هوای اتاق با دمای مورد نظر (Set point)، به اینورتر فرمان داده و با کم و زیاد شدن دور فن، حجم هوای فرستاده شده به اتاق تغییر می کند.
3- انواع دستگاه هواساز بر اساس زون بندی
یکی دیگر از روش های دسته بندی دستگاه های هواساز در بازار تهویه مطبوع نوع زون بندی است که هواسازها را به دودسته تک منطقه ای و چند منطقه ای تقسین می کند و ما در ادامه هر کدام را به طور جداگانه بررسی کرده ایم.
دستگاه هواساز تک منطقه ای (Single zone): هواسازی که فقط یک خروجی
هوا دارد، به این معنا که قادر است تنها یک جریان هوای مشخص را که دِبی،
دما، رطوبت و تمیزی تعریف شده ای دارد، تولید کند. بنابراین استفاده از
چنین هواسازی به تنهایی برای زون های مختلف که شرایط کنترلی متفاوتی دارند،
امکان پذیر نیست.
دستگاه هواساز چند منطقه ای (Multi zone):
هواسازی که بیش از یک خروجی هوا دارد، چنانکه می تواند بیش از یک جریان
هوا، با مشخصه های متفاوت، مثلاً با دماهای مختلفی را تولید کند، در نتیجه
می توان از این نوع هواساز برای زون های مختلف که نیازمند دماهای متفاوت یا
در کل شاخصه های کنترلی متفاوتی هستند، استفاده نمود.
همانطور که در دیاگرام های شماتیک هواسازهای CAV و VAV مشاهده می شود، این امکان وجود دارد که بتوان با بکارگیری تمهیداتی از هواسازهای تک منطقه ای نیز برای زون های مختلف، با شرایط کاری متفاوت استفاده نمود. چنانکه می توان دمای هوای عبوری از هر انشعاب را به کمک کویل های بازگرمایش و یا باکس های VAV متناسب با نیاز هر زون تغییر داد.
4- انواع دستگاه هواساز براساس محل قرارگیری فن دمنده
Draw-Through: هواسازی که در آن فن دمنده بعد از کویل سرمایش قرار می گیرد.
Blow-Through: هواسازی که در آن فن دمنده قبل از کویل سرمایش قرار می گیرد.
5- انواع دستگاه هواساز بر اساس جهت خروج جریان هوا
روبرو زن (Front flow): هواسازی که در آن هوا به سمت جلو فوت می شود.
بالا زن (Up flow): هواسازی که در آن هوا به سمت بالا فوت می شود.
پایین زن (Down flow): هواسازی که در آن هوا به سمت پایین فوت می شود.
در صورت بکارگیری فنِ نوعِ سانتریفیوژ در هواساز، طبیعتاً جهت خروج جریان هوا، در چگونگی نصب فن در داخل یونیت مؤثر خواهد بود.
هواساز افقی (Horizontal):
هواسازی که یونیت آن بصورت افقی است و معمولاً در پشت بام یا اتاق هواساز نصب می گردد.
دستگاه هواساز افقیهواساز افقی
هواساز عمودی (Vertical):
هواسازی که یونیت آن بصورت عمودی است و معمولاً در داخل فضای مورد نظر نصب می گردد.
دستگاه هواساز عمودیهواساز عمودی
سیستم کنترلی دستگاه هواساز
از آنجا که تنوع زیادی در طراحی و تولید دستگاه هواساز وجود دارد، می توان طرح های متفاوتی را نیز برای سیستم کنترلی یک دستگاهِ هواساز تعریف نمود. سیستمی که در واقع موظف است کیفیت عملکرد هواساز را کنترل کرده و شرایط طراحیِ داخلِ اتاق را محقق سازد. اما، میزان کنترلی که می توان برای یک دستگاه هواساز تعیین کرد، بستگی به الزامات و کاربری پروژه خواهد داشت. کما اینکه هواسازهایی وجود دارند که بدون هیچ گونه سیستم کنترلی، تولید شده و تنها قابلیت روشن و خاموش شدن فن برای آن ها لحاظ شده است.
مهم ترین آیتم های کنترلی در هواسازها عبارتند از:
سنسور دما و شیر سه راهه: در هواسازهای حجمِ هوا ثابت (CAV) به کمک سنسور دمایی که دمای هوای رفت یا برگشت را اندازه گیری می کند و شیر سه راهۀ برقی که مقدار دبی آب عبوری از کویل ها را تغییر می دهد، می توان دمای هوای ورودی به اتاق را با توجه به دمای طراحی، کنترل نمود.
سنسور دما و شیر برقی سه راهه در دستگاه هواسازسنسور دما و شیر سه راهه برقی در دستگاه هواساز
اینورتر: در هواسازهای حجمِ هوا متغیر (VAV) همانطور که پیش از این نیز
گفته شد، به کمک اینورتر، دورِ الکتروموتور و در نتیجه سرعت چرخش فن تغییر
کرده و به این ترتیب می توان با کم و زیاد کردن حجم هوای رفت که دمای ثابتی
دارد، به دمای طراحیِ مورد نظر برای اتاق دست یافت.
اینورتر فن در دستگاه هواساز حجم متغیراینورتر فن هواساز
دمپر موتور: یک عملگر برقی است که برای باز و بسته کردن اتوماتیک دمپرها
بکار می رود تا این چنین نسبت اختلاط هوای تازه و هوای برگشت، به صورت
کنترل شده تغییر کند. در هواسازهای Full fresh نیز از دمپر موتور برای بسته
شدن اتوماتیک دمپر هوای تازه به هنگام وقوع آتش سوزی استفاده می شود.
دمپر موتور در دستگاه هواسازدمپر موتور در دستگاه هواساز
ترموستات آنتی فریز: جهت جلوگیری از یخ زدگیِ آب کویل گرمایشی در فصل زمستان استفاده می شود.
ترموستات آنتی فریز در هواسازهاترموستات آنتی فریز در هواساز
سوییچ اختلاف فشار (DPS): به منظور اعلام کثیفی فیلترها در هواساز پیش بینی می شود.
سوییچ اختلاف فشار در دستگاه هواسازسوییچ اختلاف فشار در هواساز
ترانسمیتر اختلاف فشار (DPT): فیلترهای هواساز پس از مدتی دچار کثیفی و گرفتگی می شوند. این موضوع باعث کاهش حجم هوادهی هواساز خواهد شد. لذا بوسیله ترانسمیتر اختلاف فشار، افت فشار هوای عبوری از فیلترها به طور مستمر اندازه گیری شده و متناسب با آن، سرعت چرخش فن توسط اینورتر افزایش می یابد تا این گونه کاهش حجم هوادهیِ هواساز جبران گردد.
ترانسمیتر اختلاف فشار در هواسازهاترانسمیتر اختلاف فشار در هواساز
سنسور CO2: در هواسازهایی که هوای برگشت دارند، میزان دی اکسید کربن هوای برگشت (هوای اتاق) را می توان توسط این سنسور اندازه گیری کرده تا بدین وسیله نسبت اختلاط هوای تازه و هوای برگشت برای دستیابی به سطح اکسیژن کافی در اتاق، به کمک دمپر موتورها تنظیم شود.
سنسور رطوبت: استفاده از این سنسور در دو حالت لحاظ می شود. یا مشابه سنسور CO2 در مسیر هوای برگشت نصب شده تا دمپرها بر اساس رطوبت مورد نظرِ اتاق، باز و بسته شوند یا در هواسازهایی که مجهز به رطوبت زن یا رطوبت گیر می باشند، جهت تنظیم رطوبت هوای رفت بکار می روند.