چرم در اصل همان پوست حیوانات مرده است که تحت فرآیندهای گوناگونی قرار می گیرد تا به شکلی که می شناسیم تبدیل گردد و در ساخت پوشش مبلمان، کیف و کفش و پوشاک و بسیاری موارد دیگر استفاده می شود. چرم بسیار مقاوم و بادوام بوده و علاوه بر این ها ظریف و شیک هم هست. چرم انواع گوناگونی دارد که هر یک از آن ها برای کاربرد خاصی مناسب است.
به طور اساسی چرم همان پوست حیوانات است که از پروسه های بهبود و زیباسازی عبور کرده است. دانستن معنای چرم، ما را با مجموعهای از خصوصیات، کاربردها و شکلهای خاص این ماده طبیعی روبرو میکند، به طور کلی چرم جنسی است که از دبّاغی پوست خام جانوران، به ویژه گاو به دست می آید.
فرایند دبّاغی، پوست فسادپذیر را به یک ماده ی طبیعی پایدار، دایمی و انعطاف پذیر جهت کاربردهای گوناگون تبدیل می کند، چرم و ترکیبش با چوب، پایه های تکنولوژی باستان را شکل می داد، صنعت چرم و صنعت خز با هم متفاوت اند.
پوست ها و پوست های خام در ساخت چسب و ژلاتین هم کاربرد دارند، از ترکیب پوست جانوران با مواد مختلف مانند زاج سفید، پوست درخت صنوبر، کاج، بلوط، فندق، کائوچو، سماق و مواد شیمیایی دیگر، جنس انعطاف پذیری به نام چرم به دست می آید، لذا چرم از پوست خام حیوانات تولید میشود و ساخت آن تحت تأثیر طیف وسیعی از عوامل مختلف قرار دارد.
چرم به طور اساسی از پوست حیوانات تولید می شود و پس از گذراندن مراحل ای بهبود و زیباسازی می شود.
چرم
را از پوست حیواناتی مانند گاو، گوسفند، بز، اسب، خوک و انواع حیوانات
دیگر به دست می آورند در صنعت امروزی چرم پوست گوساله، بز و گوسفند بیشترین
استفاده را دارند.
با این حال، درکِ معنی و مفهموم چرم و داشتن تعریفی جامع از این ماده، نیاز به بررسی تاریخی و شیوههای ساخت آن دارد، اصطلاح چرم طبیعی نیز به آمادهسازی و پرداخت پوست حیواناتی نظیر گاو، گوسفند، بز و موارد بیشتر اطلاق میشود، فرآیند ساخت چرم روشی شیمیایی به نام «دباغی» یا چرمسازی است که جهت ایجاد ثبات برای عدم فاسد شدن پوست حیوان توسط میکروارگانیسمها (موجودات ریز میکروسکپی که شامل باکتریها و قارچها هستند) مورد استفاده قرار میگیرد.
نحوه ی تولید چرم
از ترکیب پوست جانوران با موادی
مختلف مانند زاج سفید، پوست درخت صنوبر، کاج، بلوط، فندق، کائوچو، سماق و
مواد شیمیایی دیگر جنس انعطاف پذیری تولید می شود که نام آن چرم می باشد.
در صنعت چرم سازی چرم به سه نوع چرم سبک، چرم نیمه سبک و چرم سنگین تقسیم میشود.
چرم سبک محصولی است که از پوست حیواناتی مانند گوسفند، بره، بز غاله و
بز به دست می آید این چرم نسبت به انواع دیگر چرم ها ضخامت کمتری دارد و
بسیار ظریف و نازک است و به همین دلیل به آن چرم سبک می گویند راحتی و سبکی
ذاتی این چرم آن را برای استفاده در کلاه و لباس ها بسیار مناسب کرده است
همچنین نگهداری و مراقبت از این نوع چرم بسیار ضروری است.
از چرم سبک در
ساخت محصولاتی مانند لبـاس چرم، کاپشن چرم و دستکش چرم استفاده شده و از
نوع کیفیت پایینتر آن به عنوان آستری کفش و لباس استفاده میشود.
این چرم از پوست حیواناتی مانند کروکودیل و شترمرغ به دست میآید یکی از بهترین چرم های بازار محسوب می شود و نسبت به بقیه چرم ها قیمت بالاتری دارد کمیاب بودن، کیفیت و قیمت بالای این چرم نیمه سنگین باعث شده تا این نوع چرم در ساخت کلاه های لوکس و بیشتر در ساخت محصولاتی که جنبه تزیینی دارند و یا لوکس محسوب می شوند مورد استفاده قرار بگیرد.
به چرمی گفته می شود که از پوست حیواناتی مانند گاو، گاومیش، گوساله و
شتر و … به دست می آید. چرم سنگین بهترین نوع چرم جهت استفاده های معمول
است و دارای بیشترین مقاومت و زیباترین رخ در میان چرم های دیگر است. این
نوع چرم به علت استحکام و مقاومت بالا به مصرف در زیره و رویه کفش، ساخت
کیف های دستی و جیبی مرغوب و یا تسمه های ماشین آلات صنعتی و … می رسد.
این چرم در طول زمان ظاهر زیباتری می گیرد و استایل جذابی را برای شما به ارمغان می آورد. چرم سنگین دارای مقاومت بیشتری است
به دلیل قیمت بالای چرم طبیعی چرم مصنوعی یکی از انتخاب های رایج برای
تولید محصولات چرمی می باشد چرم مصنوعی نسبت به چرم طبیعی کیفیت بالایی
ندارد اما ظاهر مناسب و قیمت پایین آن سبب شده تا طرفداران بسیاری پیدا کند
چرم
مصنوعی را از گیاهان می سازند نام دیگر این چرم، چرم گیاهی و چرم وگان می
باشد کاربرد فراوانی در تولید روکش صندلی، پالتو، کیف، کفش و دیگر محصولات
چرمی کاربرد فراوانی دارد
چرم گیاهی :
در دباغی این نوع چرم تا حد امکان از مواد و رنگ های
شیمیایی استفاده نمی شود و به جای آن از رنگ های گیاهی و مواد و روغن های
حیوانی استفاده می شود. این نوع چرم به علت اینکه دارای بیشترین سازگاری با
محیط زیست بوده و در اثر تماس با پوست انسان عوارضی ایجاد نمی کند از
بهترین انواع دباغی چرم به شمار می رود.
چرم جوشانده :
چرم
جوشانده نمونه ای است از چرمی که با قرار گرفتن در آب داغ، شناور شده و سفت
میشود. این اتفاق در موم جوشانده و مواد شبیه هم رخ میدهد. در تاریخ گه
گاه پس از عمل سفت کردنش، از آن در زره ها و همچنین در اتصال کتاب ها هم
استفاده میشده است.
این نوع چرم، تنها نوع چرم است که در حکاکی و قالب
گیری چرم می تواند مناسب باشد. چرم مراکشی در قدیم از چرم مراکشی برای
صحافی کتاب استفاده می شد. این نوع چرم با محکم ترین انواع چرم ها برابری
میکند. در عین حال، بسیار نرم و قابل انعطاف است.
اشبالت :
اشبالت
که از لایه لایه کردن چرم های ضخیم بدست می آید دارای سطحی پرزدار می
باشد. رنگ اشبالت می بایست یکدست و به اصطلاح مغز رنگ باشد (یعنی تمام سطح و
عمق آن رنگ شده باشد).
چون اشبالت پس از برش، سطح آن سمباده می خورد
لذا می بایست حتماً یکدست و صاف سمباده شده باشد. برخی از اشبالت ها دارای
مغز سبک (پوک) می باشند که از نظر استقامت (استواری) بسیار ضعیف هستند.
اشبالت به علت پرزدار بودن زود خاک می گیرد. از اشبالت بیشتر جهت تهیه کیف و کفش استفاده می شود.
چرم جیر :
از پوست بز و گوساله تهیه می شود که طی فرایند خاصی و
بوسیله وسایل خاصی ظاهر آن را پرداخت می کنند و سطح گوشتی را به صورت مخملی
در می آورند. این نوع چرم بیشتر به عنوان آستر در داخل دیگر محصولات
استفاده می شود.
تفاوت ظاهری چرم جیر با چرم اشبالت در پرزدار بودن لایه داخلی آن، رخ دار بودنش و لطافت بالای آن است.
چرم نوبوک :
چرمی است که مانند جیر و اشبالت دارای رخ مخملی است اما این نوع چرم با ظرافت بسیار پرداخت شده و دارای سطحی لطیف است.
چرم ورنی :
چرمی است که از پوست گوساله تهیه می شود و رویه آن با لاک
خاصی لعاب و پوشش داده می شود تا ظاهری براق پیدا کند. از این چرم در تهیه
کیف و کفش استفاده می شود.
چرم از پوست مار و مارمولک :
این نوع پوست، بسیار نازک و در عین
حال محکم است. زمانی که پوست پیرایی می شود، ترک نمی خورد و آبرفتگی و
کشیدگی پیدا نمی کند و دوام و استحکام زیادی دارد. پوست مارمولک ها،
گرانتر از پوست مارها است. از یک مارمولک می توان حدود 30 سانتیمتر مربع
پوست بدست آورد.
چرم چاپی :
چرم چاپی چرمی که پس از مرحله فینیشینگ (اتمام مراحل
دباغی) با عبور دادن آن زیر غلطک های خاصی که دارای نقوش (برجستگی و فرو
رفتگی) مختلف می باشد بر روی سطح آن ایجاد طرح می کنند.
طرح هایی که
معمولاً بر روی سطح این چرم ها ایجاد می شوند عبارتند از شرانگ، فلوتر،
بوفالو، فلاور، لیزارت، ماری، کرگدنی، پیتون و...
البته برخی مواقع چاپ اینگونه نقوش بر روی چرم ورنی نیز صورت می گیرد که به آنها چرم ورنی چاپ دار می گویند.
انواع چرم براساس منشا
چرم براساس منشا تولید به دو دسته چرم حلال و چرم حرام تقسیم میشود. در صورتی که چرم از پوست حیوانات حرام گوشت ساخته شود چرم به دست آمده نیز حرام خواهد بود. حتی درصورتی که چرم از پوست یک حیوان حلال گوشت ساخته شود اما آن حیوان با روشهای اسلامی ذبح نشده باشد باز هم چرم موجود حرام خواهد بود.
لازم به ذکر است که تمام محصولات ساخته شده در نوین چرم از نوع چرم حلال هستند و درصورتی که قصد خرید محصولی با چرم حلال دارید لازم نیست از این بابت نگرانی داشته باشید.
چرم طبیعی
به طور کلی میتوان انواع چرم را با توجه به روش تولید آنها به دو دسته چرم طبیعی و چرم مصنوعی تقسیمبندی کرد. چرم طبیعی از دباغی و آمادهسازی پوست حیواناتی مانند گاو، گوسفند، کروکدیل، مار، مارمولک و شترمرغ ساخته میشود. این چرم بسیار باکیفیت است و خود به انواع مختلفی تقسیمبندی میشود. در ادامه انواع چرم طبیعی را براساس استحکام و نرمی آن بررسی میکنیم.
1- چرم سبک
این چرم از پوست حیواناتی مانند گوسفند، بره، بزغاله و بز به دست میآید. چرم سبک نسبت به انواع دیگر چرمها ضخامت کمتری دارد و به همین دلیل به این نام شناخته میشود. چرم سبک به دلیل راحتی و سبکی ذاتی خود بیشتر برای تولید دستکش، کلاه و لباس استفاده میشود. اگر از محصولاتی که دارای چرم سبک هستند استفاده میکنید باید مراقبت و نگهداری از آن را جدی بگیرید. چون احتمال آسیبدیدگی و ساییدگی در چرم سبک از دیگر چرمها بیشتر است.
2- چرم نیمه سنگین
در میان انواع چرم طبیعی موجود در بازار، چرم نیمه سنگین یک چرم ویژه و خاص محسوب میشود. چرم نیمه سنگین از پوست حیواناتی مانند کروکدیل و شترمرغ به دست میآید و نسبت به بقیه چرم ها از قیمت بالاتری نیز برخوردار است. کمیاب بودن، کیفیت و قیمت بالای چرم نیمه سنگین موجب شده تا این نوع چرم بیشتر در ساخت کالاهای لوکس مورد استفاده قرار گیرد.
3- چرم سنگین
چرم سنگین بهترین و باکیفیت ترین چرم طبیعی موجود در بازار است. این چرم از پوست گاو، گوساله یا شتر به دست میآید و دوام زیادی دارد. نکته جالب در مورد این نوع چرم این است که با گذشت زمان ظاهر زیباتری را به خود میگیرد و استایل جذابتری را برای شما به همراه خواهد داشت. به دلیل اینکه محصولاتی مانند کیف و کفش بیشتر از بقیه محصولات چرم در معرض آسیب قرار دارند، معمولا برای تولید انواع چرم کفش و کیف از چرم سنگین استفاده میشود تا دوام بیشتری داشته باشند. به این ترتیب درکنار ایجاد یک ظاهر زیبا و خاص، کیفیت محصول نیز بسیار بالا میرود.
چرم مصنوعی
در حال حاضر به دلیل قیمت بالای انواع چرم طبیعی، نوع دیگری از چرم به نام چرم مصنوعی نیز رواج دارد. چرم مصنوعی اگرچه کیفیت چندان بالایی ندارد اما به دلیل ظاهر مناسب و قیمت پایینش طرفداران خاص خود را دارد. چرم مصنوعی که با نامهای چرم گیاهی و چرم وگان نیز شناخته میشود، کاربرد فراوانی در تولید روکش صندلی، پالتو، کیف، کفش و دیگر محصولات چرم دارد.
چرم طبیعی بر اساس شکل ظاهری به انواع مختلفی تقسیم میشود که در ادامه مهمترین و پرکاربردترین آنها را معرفی میکنیم:
1- افکت یا ابرو بادی
در این نوع چرم طرحی شبیه ابر و باد بر روی سطح چرم قرار دارد.
2- چرم ورنی
ورنی از پوست گاو و گوساله ساخته میشود سپس توسط لعاب لاکی سطح چرم بسیار براق میشود تا جلوه زیباتری داشته باشد. چرم ورنی به عنوان یک چرم براق شناخته میشود و در ساخت کیف و کفش بسیار کاربردی است و طرفداران زیادی در صنعت مد دارد. اگر به دنبال یک کیف دوشی ورنی زیبا هستید حتما کیف دوشی زنانه آیسان در فروشگاه اینترنتی نوین چرم را ببینید.
چرم بروشاو
چرم بروشاو نوعی چرم نیمه ورنی است. این چرم دارای سطحی براق است و در تهیه کفش و لباسهای رسمی کاربرد زیادی دارد. به عنوان مثال کفش مردانه مدل 2362 که در فروشگاه اینترنتی نوین چرم موجود است، از چرم بروشاو ساخته شده است.
چرم الگانت یا شبرو
چرم الگانت چیست؟ چرم الگانت یکی از مرغوبترین انواع چرم موجود در بازار است. این چرم از بالاترین لایه پوست یا همان top grain به دست میآید و به همین علت یک چرم لوکس و بسیار با کیفیت محسوب شده و در برابر خراش مقاوم است. چرم الگانت ممکن است از پوست گاو یا بز ساخته شود و دارای سطحی لطیف و کمی براق است. در فروشگاه اینترنتی نوین چرم محصولات بسیاری با استفاده از چرم الگانت ساخته شدهاند که برای مثال میتوان از کیف اداری مغزی دوز نام برد.
در میان انواع چرم موجود در بازار، چرم فلوتر نوعی چرم لطیف، ضخیم و بسیار مقاوم است و از پوست گاو حاصل میشود. نوین چرم در ساخت انواع کیف و کفش و کمربند از چرم فلوتر استفاده میکند تا مقاومت محصول بالاتر رود. برای نمونه کیف پول زنانه آلبا از چرم فلوتر ساخته شده است.
نبوک چیست؟
نبوک از بیرونیترین لایه پوست ساخته میشود به همین علت سختی و استحکام بالایی دارد و در برابر خراش بسیار مقاوم است. استحکام نبوک از جیر و اشبالت بسیار بیشتر است. از نبوک برای ساخت کیف، کفش و کمربند استفاده میشود. در ساخت کمربند مردانه جیرترند که در فروشگاه اینترنتی نوین چرم نیز موجود است از چرم نبوک استفاده شده است.
7- چرم اشبالت
چرم اشبالت از لایه دوم (بخش میانی) پوست هر حیوانی از جمله گاو، گوسفند و بز ساخته میشود. اشبالت نیز سختی و استحکام دارد اما نه به اندازه نبوک. سطح اشبالت برخلاف نبوک، پرزدار است.
8- جیر
جیر از داخلیترین و پایینترین بخش پوست ساخته میشود. به همین خاطر پرزهای نرم و کوتاهی دارد در عینحال استحکام زیادی نیز ندارد. پرزهای موجود در سطح جیر باعث میشود که این نوع چرم بسیار نرم شود و حالت مخملی داشته باشد.
ممکن است محصولاتی را دیده باشید که سطح آنها طرح دار است و طرح خاصی شبیه پوست مار و کروکودیل وجود دارد. این طرحها به صورت مصنوعی بر روی سطح چرم ایجاد میشود و در مواردی کاربرد دارد که سطح چرم در معرض سایش قرار دارد. علاوه بر این، محصولات دارای چرم کوروکو مانند فولدر آگوستینو به خاطر زیبایی و طرح خاص خود برای ساختن یک استایل شیک استفاده میشود.
چرم چاپی
دنیای مد همواره به دنبال زیبایی و ارائه طرحهای جدید و جذاب است. در چرم چاپی بر روی کیف چرم یا سایر محصولات چرم طرحهای دلخواهی ایجاد میکنند. با وجود چرم چاپی به راحتی میتوان هر تصویری از جمله تصاویر گلها را بر روی محصولات چرم طبیعی یا چرم مصنوعی ایجاد کرد.
نبوک از بالاترین لایه پوست ساخته میشود و از اشبالت و جیر مقاومتر است و سطحش پرزدار نیست. اما سطح چرم اشبالت پرزدار است و از لایه دوم پوست بدست میآید و استحکام کمتری نسبت به نبوک دارد. چرم جیر از داخلیترین لایه پوست حاصل میشود به همین خاطر از بقیه چرمها نرمتر است و سطحی مخملی دارد.
تولید جیر با توجه به نوع سفارش ممکن است تحت عملیات شیمیایی و مکانیکی مختلفی قرار گیرد. جیر و اشبالت از نظر ظاهر کمی با هم فرق دارند. پرزهای جیر خیلی کوتاه، نرم و لطیف اما پرزهای اشبالت خشن و کلفت می باشد. تفاوت عمده این دو چرم در آن است که جیر محصول نهایی یک نوع فرآیند ساخت چرم است. اما اشبالت محصول فرعی یک مرحله از ساخت چرم است.
چرم دانه دار کامل :
از لایه خارجی پوست استفاده می شود ولی پردازش
نمی گردد ، نشانه های طبیعی در این چرم مشهود است، محکم ترین و بادوام
ترین نوع چرم هستند.
چرم هورس :
از انواع چرم های طبیعی بزی،
گاوی و شتری می توان هورس تولید نمود. چرم بزی هورس یکی از انواع محبوب
بوده که به خاطر نوع فینیش اش برخوردار از رخی بسیار زیبا و جذاب می باشد.
پوست پرندگان :
پوست پرندگانی که برای استفاده از پر و بالشان پرورش می یابند، تنها در صورتی به چرم تبدیل می شوند که پرنده ، مرده یا کشته شود.
چرم مراکشی :
این نوع چرم با محکم ترین انواع چرم ها برابری می
کند. در عین حال، بسیار نرم و قابل انعطاف است. در زمانهای گذشته چرم
مراکشی را با دوختن پوست ها، دباغی می کردند در آن روش، پوست را به شکل
مشک یا کشکول در می آورند. سیس آن را با مقداری سماق پر می کردند و در
ظرف های پرشده از همان محلول شناور می ساختند.
سپس بوسیله تیغه های
چوبی در حال چرخیدن، به روی پوست ضربه هایی وارد می شد و به ساخت چرم کمک
می کرد.از این نوع چرم بیشتر برای صحافی کتاب ها استفاده می شد. امروزه
این چرم ها برای تهیه کالاهای چرمی ظریف مانند کیف های زنانه، کیف های
دستی و جیبی مردانه استفاده می شود.
چرم روسی :
از چرم روسی
برای ساخت چمدان استفاده می شود. همانطور که از نام این نوع چرم بر می آید،
نخستین بار در روسیه تهیه شده است. عمل پوست پیرایی با استفاده از پوست
درخت های بید و غان انجام میشد. این نوع چرم با بوی خوشایندی که داشت،
شناخته می شد که به بوی خوش روغن درخت غان مربوط است.
چرم اسپانیایی :
چرم اسپانیایی این نوع چرم، در واقع نوعی چرم مراکشی
است. امروزه این نوع چرم ها را از پوست اسب با کیفیت مرغوب به روش پوست
پیرایی گیاهی تولید می کنند. این نوع چرم ها را از روی داخلی پرداخت می
کنند. چرم تولید شده بسیار محکم و همچنین ضد آب است. از این چرم، در ساخت
کفش های مردانه مرغوب استفاده می شود.
درجه بندی انواع چرم
چرم درجه 1: چرمی است که: دارای ظاهری کاملاً سالم باشد.
هیچ گونه اثر بریدگی یا بیماری در سطح آن دیده نشود.
در سطح خارجی چرم بقایای جراحت، مرض یا علامت گندیدگی و فساد نباشد.
پشت چرم (نطع چرم) لش دار باشد (یعنی دارای ضخامت کافی باشد).
در
صورت داشتن ضایعات، باید محدود به 1 تا 2 مورد باشد و فاصله این ضایعات تا
لبه چرم بیشتر از 3 سانتیمتر نباشد. در نهایت فرم اصلی خود را کاملاً حفظ
کرده باشد.
چرم درجه 2: چرمی است که آثار بریدگی، عیوب و ضایعات آن کمتر از یک پنجم کل چرم باشد.
ضایعات متراکم بوده و فاصله این ضایعات از لبه چرم بیشتر از 3 سانتیمتر نباشد. ضایعات در امتداد ستون فقرات یعنی در وسط چرم نباشد.
چرم درجه 3: چرمی است که آثار بریدگی، عیوب و ضایعات آن بیشتر از یک پنجم کل چرم نباشد. ضایعات در روی چرم پراکنده نباشند.
در روی سطح چرم یک یا دو نقطه فساد، بقایای زخم و جراحت دیده شود.
چرم درجه 4: چرمی است که چنانچه ضایعات چرم درجه سه (بریدگی و
جراحات) در امتداد ستون فقرات (یعنی در وسط چرم) باشد این چرم، چرم درجه 4
نامیده می شود
اولین توصیه این است که سعی کنید چرم را از فروشگاه های معتبر خریداری کنید چون این روزها چرم های وارداتی و بی کیفیت خیلی زیاد شده اند حتی به بعضی از آنها اسانس چرم زده اند و کاملا بوی چرم را می دهند بنابراین نمی توان از روی بو، چرم طبیعی را تشخیص داد. (حتی ممکن است چرم های فوق از پوست حیوانات حرام یا حیوانات حلال با ذبح غیراسلامی باشند)
• داشتن برچسب چرم مصنوعی :
اگر محصول برچسبی تحت عنوان "چرم دست ساز" داشت، قطعا چرم مصنوعی است؛ و اگر هیچ برچسبی نداشت به این معنی است که فروشنده قصد پنهان کردن این حقیقت را دارد که چرم اصل نیست. ولی اکثر تولیدکنندگان و فروشندگان به استفاده از چرم اصل افتخار می کنند و با این عناوین آن را نشان می دهند:
Real leather (چرم واقعی و طبیعی)
Genuine leather (چرم اصل)
Top/Full grain leather (چرم فول گرین-لایه لایه نشده)
Made with animal products (ساخته شده با محصولات حیوانی)
• پوشش پشت چرم را که نگاه کنید متوجه مصنوعی بودن آن می شوید زیرا پشت چرم های مصنوعی نخ های رشته ای و توری دارد در حالیکه پشت چرم های طبیعی پرزی است.
• چرم طبیعی نرم و دارای انعطاف است در حالی که چرم مصنوعی پلاستیکی و خشک تر است و شما با لمس کردن میتوانید چرم طبیعی را از مصنوعی تشخیص دهید. چرم واقعی مانند پوست اگر تحت فشار قرار گیرد چین و چروک می خورد ولی چرم مصنوعی فقط زیر فشار انگشت شما فرو می رود و شکل و استحکام خود را حفظ می کند.
چرم طبیعی در برابر حرارت نیمسوز می شود بوی آن شبیه موی سوخته است اما چرم مصنوعی در برابر حرارت می سوزد و بوی پلاستیک می دهد.
همان طور که گفتیم به هیچ وجه نباید چرم را در ماشین لباسشویی شست بلکه البسه چرم خود را به یک خشکشویی معتبر بسپارید. (یعنی مطمئن باشید یک متخصص شست وشوی چرم در آنجا وجود داشته باشد)، در خانه نمی توان چرم را شست چون اگر به پشت چرم آب برسد چرم نرمی و لطافت خود را از دست می دهد و دیگر همچون گذشته انعطاف پذیری نخواهد داشت و خشک می شود.
اگر هم آستر کت چر م تان کثیف شد بهترین کار این است که آستر را عوض کنید چون چرم فقط روشویی می شود. گردو غبار دشمن چرم است و شما باید هر چند وقت یک بار روی آن را تمیز کنید.
برای این کار کافی است که یک قاشق مرباخوری شامپو بچه را با آب ولرم (CC 250 ) و 3 تا 4 قطره سرکه مخلوط کنید و آرام روی چرم بکشید و سپس با آب معمولی شامپوها را پاک کنید و بعد با یک پارچه خشک کنید. در نهایت می توانید با واکس های معمولی روی چرم را ماساژ دهید.
باران های آلوده ای که این روزها کم نیستند می توانند حسابی به لباس های چرم شما آسیب برسانند، اگر به طور ناگهانی در باران شدیدی گرفتار شدید، باید خیلی زود با یک اسفنج آغشته به کف شامپو بچه، باران آلوده را از روی چرم پاک کرده و بعد خشک کنید.
البته باید حواس تان باشد که پشت چرم نباید به هیچ وجه خیس شود چون انعطاف پذیری خود را از دست می دهد، به طور کلی بهتر است در روزهای بارانی از پوشیدن چرم خودداری کنید تا مبادا درون آن خیس شود.
دباغی چرم
پوستِ تازه، مرطوب، نرم و انعطاف پذیر است ولی مدتی از تازگی آن بگذرد فاسد خواهد شد و اگر رطوبت خودش را از دست بدهد سفت و شکنده می گردد، اگر پوست خشک شده را مرطوب کنیم باز هم طراوت اولیه را پیدا نمی کند بلکه بوی گندیدگی و تعفن خواهد گرفت، انجام دباغی بر روی پوست باعث می شود که این پوست حتی اگر رطوبتش را از دست داد باز هم نرمی و لطافتش از بین نرود و با جذب مجدد رطوب بوی تعفن نگیرد و فاسد هم نشود.
چرم به دو روش دستی (سنتی) و ماشینی (صنعتی) دباغی می شود، اگر چرم دباغی شده به روش دستی اصیل و مرغوب را با چرم دباغی شده به روش ماشینی مقایسه کنید می بینید که چرم دستی به علت طولانی بودن مدت عمل آوری و استفاده از مازوج و آرد جو در دباغی آن، نسبت به چرم ماشینی دارای کیفیت بسیار بالاتری است.
لذا دباغی فرآیندی شیمیایی است که طی آن لایهی پروتئینی متشکل ازگوشت و چربی و مواد فاسد شدنی پنهان در زیر پوست دچار تغییراتی اساسی شده و از بین میروند. با از بین رفتن لایهی پروتئینی، پوست خامی به دست میآید که هنوز آمادهی تبدیل شدن به چرم نیست، پوست خام در ابتدای فرآیند دباغی، نمک زدایی شده و پیش از آن که به مدت ۶ تا ۴۸ ساعت در آب غوطهور شود، تمام موهای آن زدوده میگردد.
چرم طبیعی حتما باید از چوب لباسی آویزان شود به خصوص اگر قصد دارید مدتی از آن استفاده نکنید، چون اگر چرم را از جای تیزی آویزان کنید ممکن است چرم شکل اصلی خود را از دست بدهد و این تغییر شکل دیگر قابل برگشت نیست. برای نگهداری چرم هم بهتر است دمای محیط بین 25 تا 30 درجه باشد.
چرم باید از برخورد با هرشی تیز محافظت شود چون در صورتی که روی آن خراشی بیفتد، دیگر قابل بازگشت نخواهد بود.لکه ناشی از خودکار هیچ گاه از روی چرم پاک نخواهد شد و روی آن اثر ماندگار دارد، بنابراین باید حواس تان باشد که هیچ گاه نوک خودکار را به وسایل چرم خود نزدیک نکنید. عطر، اسپری و ادکلن را نباید مستقیم روی لباس های چرمی، جیر و نبوک زد. به هیچ وجه نباید لباس های چرم را در ماشین لباسشویی شست، زیرا پودر لباسشویی و آب می توانند کاملا چرم را خراب کنند.
سعی نکنید لکه های خیلی عمیق یا لکه هایی که به سختی پاک می شوند را خودتان برطرف کنید، در این مواقع بهتر است از شخصی متخصص یا فروشگاهی که چرم را از آن خریداری کرده اید راهنمایی بخواهید و خودتان برای پاک کردن لکه یا رنگ روی چرم از هیچ نوع حلالی استفاده نکنید.
برای تشخیص کفش و کیف چرم راهکارهای بالا را انجام بدهید مثلا آن را لمس کنید و یا با آب آن را تست کنید.
کفش چرم اصل، شناسنامه دارد. شما می توانید از فروشنده شناسنامه را طلب کنید تا مطمئن شوید که کفش مورد نظر از چرم اصل وطبیعی تهیه شده است. کفش چرم بوی خاصی دارد. این بو فقط در کالاهای چرم حس می شود و چرم های مصنوعی هیچوقت چنین بویی را ندارند.